Di tích Chùa Keo Hành Thiện có lịch sử xây dựng từ lâu đời, là nơi nhân dân làng Hành Thiện tri ân công đức đối với nhân vật lịch sử, một danh nhân của đất nước đã có nhiều đóng góp cho sự phát triển của Phật giáo Việt Nam thời Lý, đó là Đức Thánh tổ Dương Không Lộ vị Thành hoàng của nhân dân làng Hành Thiện.

Lễ hội chùa Keo Hành Thiện được dân làng tổ chức trọng thể vào trung tuần tháng Chín âm lịch. Đây là kỳ lễ hội lớn nhất trong năm để kỷ niệm ngày sinh của Đức Thánh Dương Không Lộ. Trong ngày lễ hội diễn ra nhiều nghi thức và trò chơi dân gian đặc sắc, trải qua thời gian luôn được các thế hệ nhân dân địa phương gìn giữ và trao truyền như: Lễ phụng nghinh; lễ thánh đản; lễ phục triều y; múa rối; chèo cạn và bơi trải đứng.

Những hình thức sinh hoạt văn hoá tại khu di tích chùa Keo Hành Thiện không chỉ đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng, tâm linh cho nhân dân trong vùng mà còn thể hiện sự tri ân công đức của nhân dân đối với vị thành hoàng, là sợi dây gắn kết cộng đồng, hướng con người tới các giá trị chân - thiện - mỹ.

Với những giá trị văn hóa tiêu biểu, Lễ hội Chùa Keo Hành Thiện, xã Xuân Hồng, huyện Xuân Trường được ghi danh vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia theo Quyết định số 2963/QĐ-BVHTTDL ngày 27-8-2019 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Phát biểu tại Lễ đón nhận Bằng di sản, đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị các cơ quan chuyên môn của tỉnh, các sở, ban, ngành liên quan, UBND huyện Xuân Trường, UBND xã Xuân Hồng và cộng đồng địa phương nơi có di sản tiếp tục tổ chức nghiên cứu, kiểm kê, tư liệu hóa di sản văn hóa phi vật thể Lễ hội chùa Keo Hành Thiện gắn với các tập quán, nghi lễ truyền thống và không gian tổ chức hoạt động lễ hội để nhận diện và làm phong phú thêm giá trị của di sản; đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức cho toàn thể nhân dân, nhất là thế hệ trẻ đối với việc bảo vệ và phát huy các giá trị của di sản thông qua các hoạt động lễ hội truyền thống; tăng cường công tác quản lý nhà nước về di sản để giữ gìn, bảo vệ và phát huy những giá trị tốt đẹp của lễ hội, kịp thời ngăn chặn các hành vi tiêu cực diễn ra trong lễ hội tác động tới đời sống cộng đồng; tiếp tục phát huy giá trị vật thể và phi vật thể của di tích quốc gia đặc biệt chùa Keo Hành Thiện gắn với di tích quốc gia Quần thể lưu niệm Cố Tổng bí thư Trường Chinh và không gian văn hóa làng Hành Thiện trở thành địa điểm thăm quan du lịch hấp dẫn, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

và cộng đồng địa phương nơi có di sản tiếp tục tổ chức nghiên cứu, kiểm kê, tư liệu hóa di sản văn hóa phi vật thể Lễ hội chùa Keo Hành Thiện gắn với các tập quán, nghi lễ truyền thống và không gian tổ chức hoạt động lễ hội để nhận diện và làm phong phú thêm giá trị của di sản; đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức cho toàn thể nhân dân, nhất là thế hệ trẻ đối với việc bảo vệ và phát huy các giá trị của di sản thông qua các hoạt động lễ hội truyền thống; tăng cường công tác quản lý nhà nước về di sản để giữ gìn, bảo vệ và phát huy những giá trị tốt đẹp của lễ hội, kịp thời ngăn chặn các hành vi tiêu cực diễn ra trong lễ hội tác động tới đời sống cộng đồng; tiếp tục phát huy giá trị vật thể và phi vật thể của di tích quốc gia đặc biệt chùa Keo Hành Thiện gắn với di tích quốc gia Quần thể lưu niệm Cố Tổng bí thư Trường Chinh và không gian văn hóa làng Hành Thiện trở thành địa điểm thăm quan du lịch hấp dẫn, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Tại Lễ đón nhận, lãnh đạo Cục Di sản văn hóa, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã trao Bằng chứng nhận Lễ hội Chùa Keo Hành Thiện là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia cho lãnh đạo UBND huyện Xuân Trường, UBND xã Xuân Hồng và Ban quản lý Di tích quốc gia đặc biệt Chùa Keo Hành Thiện.

Tại Lễ đón nhận, đồng chí Nguyễn Tiến Dũng, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tặng lẵng hoa chúc mừng lãnh đạo UBND huyện Xuân Trường.

Lễ hội chùa Keo Hành Thiện, xã Xuân Hồng, huyện Xuân Trường diễn ra đến ngày 13-10-2019 (ngày 15 tháng Chín năm Kỷ Hợi).

PV.